LS_Website_NGV_Logo

NGV Nieuwsbrief

nr. 168

juni 2023

Van de Voorzitter,

Jan Willem Koten

Op Hemelvaartsdag 18 mei overleed Jan Willem Koten op de leeftijd van 93 jaar. Op woensdag 24 mei vond zijn begrafenis plaats in zijn geboorteplaats Grevenbicht (Limburg), waar zijn voorouders belangrijke functies vervulden.

In de eerste plaats voor zijn familie, maar ook voor vele anderen betekent dit een groot verlies. Het laatste is zeker het geval voor onze vereniging. Zo schreef hij tot medio vorig jaar voor elke editie van deze Nieuwsbrief samenvattingen van buitenlandse literatuur op het gebied van genetica en computergenealogie. Eerder zat hij twee decennia in de redactie van het blad Gens Data van de NGV-afdeling Computergenealogie. Ook maakte Jan Willem deel uit van het Hoofdbestuur van onze vereniging. Daarnaast verzorgde hij vele lezingen, waarbij zijn deskundigheid en enthousiasme zeer gewaardeerd werden.

Vanwege zijn veelzijdige en langdurige inzet voor onze vereniging was het dan ook vanzelfsprekend, dat Jan Willem in 2015 is onderscheiden met de Gouden NGV Speld. Jan Willem zal in onze herinneringen blijven voortleven.

Evenement op zaterdag 7 oktober

Samen met de afdeling Utrecht wordt op zaterdagmiddag 7 oktober in Utrecht een landelijk evenement georganiseerd. Dit vindt plaats in het monumentale Paushuize, waarvan de bouw is begonnen in 1517 op initiatief van de enige Nederlandse paus Adrianus VI. Het programma bestaat onder andere uit een verhaal over deze historische locatie en een verhaal over komiek, zanger, schrijver en columnist Rijk de Gooijer. Een en ander wordt muzikaal omlijst en afgesloten met een borrel. Reserveer alvast de datum van dit evenement. Een uitnodiging hiervoor volgt nog.

Nomineer voor NGV Genealogie Award

Het Hoofdbestuur heeft besloten om jaarlijks een NGV Genealogie Award toe te kennen aan een persoon of groep die zich op het gebied van familiekunde, genetica of heraldiek heeft onderscheiden. Daarbij mag het gaan om een boek, een artikel, een lezing, een webinar of een andere uitingsvorm.

Uit alle inzendingen kiest het Hoofdbestuur een drietal finalisten. Hun prestaties zullen worden gepresenteerd op het landelijk evenement dat op zaterdagmiddag 7 oktober plaats vindt. Vervolgens krijgen de aanwezigen in de vorm van een stemming de gelegenheid om een winnaar te kiezen.

Hierbij roep ik iedereen op om een voordracht voor de NGV Genealogie Award te doen. Een mooie kans om de waardering voor iets waardevols tot uitdrukking te brengen en breder onder de aandacht te krijgen. Op onze website www.ngv.nl is hierover meer informatie te vinden, alsmede en opgaveformulier. Laat van je horen!

Workshops DNA

De eerstvolgende workshop wordt vanwege het landelijke evenement verschoven van zaterdag 7 oktober naar zaterdag 14 oktober. Deze workshop vindt plaats in de regio Eindhoven. Aanmelding kan door een berichtje te sturen naar dna@ngv.nl. Van belang is, dat je beschikt over de resultaten van een DNA-test.

Bij de workshop gaat het ’s ochtends over het interpreteren van testen op het gebied van het Y-DNA en het mtDNA (mitochondriaal DNA) en ’s middags over testen op het gebied van atDNA (autosomaal DNA). Als je je eens wilt oriënteren, bekijk dan de DNA-leidraad op onze website www.ngv.nl (wel eerst inloggen).

Workshops Kadaster

Niet alleen ons DNA, maar ook het archief van het Kadaster is een waardevolle bron voor kennis over onze voorouders. Naast informatie over aan- en verkopen van onroerend goed zijn hier ook gegevens te vinden over de totale omvang aan bezittingen, beroepen, erfgenamen, kettingbedingen, belastingtarieven en koopprijzen (periode 1832 tot ca. 1980).

Om hierin (beter) de weg te vinden en om kennis en ervaring uit te wisselen zullen Workshops Kadaster worden georganiseerd. De eerste daarvan vindt plaats in ons Infomatiecentrum te Bunnik en wordt geleid door Dick Kaas en Hans van Felius. Het draait dan niet alleen om de theorie, maar als deelnemer ga je ook praktisch aan de slag.

In het programma is opgenomen hoe je de verkregen informatie kunt noteren en (elektronisch) verwerken. Afhankelijk van de belangstelling kunnen eveneens zaken als HisGIS (Historisch Geografisch Informatiesysteem) en Time Machine aan de orde komen.

Wil je erbij zijn op zaterdag 9 september of wil je meer informatie, stuur dan een mailtje naar kadaster@ngv.nl. Graag daarbij aangeven welke ervaring je al hebt opgedaan en wat je graag wil weten. Het aantal deelnemers is beperkt tot 12.

Versterking voor Gens Nostra

Zoals eerder is bericht, heeft de redactie van Gens Nostra te maken gekregen met het overlijden van twee ervaren redactieleden. Dit heeft de situatie doen ontstaan, dat het team voor Gens Nostra te kwetsbaar is geworden daarom hoognodig versterking behoeft.

Lijkt het je leuk om Gens Nostra te laten meegroeien met de tijdgeest en om kopij te beoordelen, stuur dan een berichtje naar secretaris@ngv.nl. Help de redactie uit de brand!

NGV Talkshow

De laatste uitzending met als gast Suze Zijlstra over haar boek Voormoeders trok veel belangstellenden. Dit geeft extra energie voor de volgende uitzending, welke staat gepland voor donderdagavond 8 juni. Het onderwerp is dan: Artificiële Intelligentie (AI) en Genealogie. Als gast zullen hieraan deelnemen: Bob Coret, Willeke Binnendijk en Yvette Hoitink.

Aanmelden voor de talkshow kan, indien dit nog niet eerder is gebeurd, via https://us02web.zoom.us/webinar/register/WN_PY5pHOVTR9qAL-11Ntp2Dw

Tot slot

Als je iets onder de aandacht van het Hoofdbestuur wil brengen, eventueel over een ander onderwerp dan bovengenoemd, dan hoor ik dat graag.

Peter van Boheemen
voorzitter@ngv.nl

Jan Willem Koten overleden (1930 – 2023)

Door Redacteur-NGV - Mathieu Hendriks -
Vanmorgen ontvingen we het droevige bericht dat Jan Willem Koten na een maandenlang ziekbed, op Hemelvaartsdag donderdag 18 mei jl. op 93 jarige leeftijd in Nijmegen is overleden.

Jan Willem was de man die vele nieuwsberichten schreef voor onze nieuwspagina. Zowel over genealogie als ook over diverse computeronderwerpen en geneeskundige zaken die samenhangen met de actuele situatie. Ook publiceerde hij in andere tijdschriften.
Jan Willem heeft zich jarenlang zeer actief ingezet voor de Nederlandse Genealogische Vereniging.
Voor een uitgebreidere beschrijving zie: Canon van Dukenburg – Jan-Willem Koten 1930 – 2023
Zie ook: de Dukenburger

Gens Nostra mei – juni 2023 – 3

Door Redacteur-NGV - Mathieu Hendriks -


Van de redactie
Allereerst een mea culpa van de redactie voor een storende fout in het vorige nummer. In het artikel over de ‘keizerskroon’ in gemeentewapens is op pagina 98-99 de nummering van de wapenafbeeldingen van de waterschappen en de nummering van de bijbehorende onderschriften flink in de war geraakt. In ‘Aanvullingen en verbeteringen’ wordt een geheel gecorrigeerde nummering gegeven.

De artikelen van Kaastra en Savelkouls vormen elkaars tegenpool. Kaastra belicht met Meese een immigrantenfamilie die, geholpen door haar beroep, een plaatsje in de toenmalige samenleving wist te veroveren. Daar tegenover staat het verhaal van Savelkouls over kansarm zijn en hoe dit een familie levenslang kan achtervolgen. Het artikel van Elema sluit daarop aan, want als je in je kansen bedreigd wordt hoe kun je je daartegen verweren? En hoe werkt dat door in je verdere leven? Deze drie verhalen laten onafhankelijk van elkaar zien hoe wij ons onderzoeksmateriaal kunnen omzetten naar een familiegeschiedenis.

Hoe kijken wij naar foto’s? Rene Kappers laat ons zien wat details van foto’s kunnen onthullen over het dagelijks leven.

Venters zijn een moeilijke beroepsgroep, zeker als ze de grens overtrekken Duitsland in. Toch kunnen zij sporen nalaten. Kaldenbach laat zien dat er bronnen zijn om iets van deze mensen te achterhalen. Aansluitend brengt Paula van Huijstee een andere rondtrekkende beroepsgroep in beeld: een militair die met het leger door heel Nederland is getrokken. Geen gemakkelijke opgave om zo een persoon compleet in beeld te krijgen.

Tot slot weer een portret, de wapenregistratie, een aflevering van VANALLES en dit keer Nederlandse tijdschriften.

De redactie wenst u veel leesplezier.

Uniek en blijvend identificatienummer

Door Redacteur-NGV - Mathieu Hendriks -
Het Nationaal Archief heeft nieuw PID-beleid ontwikkeld. Persistent Identifiers, PIDs, zorgen dat informatieobjecten online terug te vinden zijn. Aanleiding voor het nieuwe beleid waren dode links en technische problemen waardoor bij sommige collecties geen nieuwe PIDs meer werden aangemaakt. Het nieuwe PID-beleid wordt onderdeel van de nieuwe I-strategie van het Nationaal Archief. Het PID-beleid is online beschikbaar en kan een handvat zijn voor organisaties die zelf aan de slag willen met PIDs.

Waarom zijn PIDs zo belangrijk?

PIDs (ook wel duurzame identifiers) zijn een belangrijke stap in het toegankelijk maken en houden van digitale collecties. Een PID is een uniek identificatienummer dat op een vaste plek is geregistreerd. Dus ook als de URL of de bestandsnaam verandert, blijft de informatie via de PID bereikbaar. Een informatieobject is dus altijd online terug te vinden. Zo blijft een bronvermelding correct als je verwijst naar een informatieobject of naar gegevens in een onderzoek. Maar ook als de objecten door andere systemen worden geïntegreerd, zorgt de PID ervoor dat de link blijft werken. Hiermee voorkom je linkrot (loze links) en blijft dit erfgoed altijd zichtbaar en bruikbaar voor de eindgebruiker. Goed PID-beleid en natuurlijk een goede uitvoering daarvan, zijn dan ook essentieel.
Lees verder.....

Unieke transcriptie-software nu open source beschikbaar

Door Redacteur-NGV - Mathieu Hendriks -
Het ontcijferen van handschriften in archieven is vaak een flinke uitdaging. Om gescande historische documenten digitaal leesbaar en doorzoekbaar te maken ontwikkelde het KNAW Humanities Cluster de transcriptie-software Loghi. De software is per direct open source beschikbaar. Het Nationaal Archief en het KNAW Humanities Cluster blijven Loghi verder doorontwikkelen.

Ontcijferen handschriften: niet in jaren maar in minuten

Het ontcijferen van zeventiende-eeuwse handschriften, of veel modernere, zoals uit de periode van de Tweede Wereldoorlog is tijdrovend en vaak moeilijk. Transcriptie-software maakt dit veel eenvoudiger door er een digitale tekst van te maken. Tegelijkertijd biedt die transcriptie ook nieuwe onderzoeksmogelijkheden, omdat gedigitaliseerde tekst doorzoekbaar is. Het vinden van alle vermeldingen van bijvoorbeeld ‘suiker’ in een archief van miljoenen archiefstukken kost slechts een paar minuten in plaats van vele jaren. Tel uit je winst. Maar dan moet de transcriptie-software wel betrouwbaar zijn.
Lees verder.....

Doorzoek ruim 20.000 adressen en personen op onze nieuwe WO2 kaart

Door Redacteur-NGV - Mathieu Hendriks -

Utrechts Archief: 01 mei 2023

Wilt u weten wat er precies gebeurde tijdens de Tweede Wereldoorlog op een adres of in een Utrechtse buurt? Met behulp van de WO2 kaart kunt u vanaf nu gemakkelijk zoeken in meer dan 20.000 Utrechtse adressen en personen.
Op de kaart zijn specifieke bronnen geplaatst, zoals adressen van verzetspersonen en plekken waar inkwartiering plaatsvond. Ook kunt u foto’s uit de beeldcollectie bekijken. Door te filteren op bronsoort, zoals inkwartieringsbiljetten, krijgt u bijvoorbeeld een overzicht van buurten waar veel Duitse militairen werden ondergebracht. Zo krijgt u een gedetailleerd beeld van wat er zich destijds afspeelde in een omgeving tijdens de oorlogsjaren.

Bekijk de kaart in het onderdeel Locaties in de Tweede Wereldoorlog

Gooi en Vechtstreek: Unieke archiefstukken ontdekt uit de Tweede Wereldoorlog

Door Redacteur-NGV - Mathieu Hendriks -
Tijdens herinventarisatie van het archief van het korps politie van Hilversum werd een serie boekjes aangetroffen met daarin overzichten van gearresteerde personen uit de periode 1942 – januari 1946. I

n deze arrestantenregisters staan niet alleen de namen van de arrestanten, maar ook de reden van gevangenzetting. Dat kon variëren van fietsendiefstal tot illegale slachting, maar ook mensen die Joden hielpen met onderduiken. Een deel van de boekjes is gedigitaliseerd en kunt u op onze website doorbladeren.

Ook in het archief van de gemeente Loosdrecht zijn interessante documenten teruggevonden. Bijvoorbeeld dossiers met registraties van huizen, landerijen en vaartuigen die de Duitse bezetter opeiste van de inwoners. Uit deze stukken komt duidelijk naar voren dat de bezetter zoveel mogelijk land rondom het vliegveld in bezit wilde krijgen.
Lees verder.....

AGENDA

2 juni - KPL - Eindhoven – KPL-cursus GensDataPro
3 juni - FLE - Voorouderspreekuur Kampen, Lelystad en Almere
3 juni - ZLD - “Uitleg over en demonstratie van de mogelijkheden van de nieuwe NGV website en de toekomstige ontwikkelingen”.
8 juni - BET - Boeren, Burgers en Buitenlui praten mee over hun stamboomonderzoek (5)
9 juni - BET - Stamboomcafé
22 juni - ZWA - Excursie/Rondleiding Oostzijderkerk te Zaandam,

Bronnen

BHIC: nieuwe bronnen april 2023 | NGV Nieuws
Archief Tilburg: nieuwe archieftoegangen | NGV Nieuws
Collectie Overijssel: nieuwe archieftoegangen april 2023 | NGV Nieuws
Archief Alkmaar: aanwinsten maart-april | NGV Nieuws